استرس های محیطی و شهر سالم

یاد همسایه های خوب به خیر

روزنامه های آرشیو شده در

 قفسه کتابخانه

کوچک خود را نگاه می کردم .

به مطلبی برخوردم

تحت عنوان

 «امان از همسایه بد»

 که گویی در اینجا

امان به معنای عامیانه آن

 یعنی فغان و

فریاد آمده است.

برو ادامه مطلب.....

شما اخلاق دارید؟

ماشین، ترافیک و اخلاق شهروندی،

 سه مقوله بسیار مهم هستند

که در رابطه ای تنگاتنگ با یکدیگر قرار

دارند. در این زمینه سوالات

و ابهامات زیادی مطرح است که هر

 یک به نوبه خود، جای بحث و

بررسی مفصل دارد. یکی از مهم ترین

 و ملموس ترین موارد، استفاده

از خودروی شخصی برای تردد در

 سطح شهر است.

برو ادامه مطلب.....

دلایل شاد نبودن

و شاد

 نزیستن ایرانیان

در پیاده‌رو که قدم می‌زنی چهره‌های غمگین،

افسرده و عصبانی تکرار

می‌شوند. کمتر کسی می‌گذرد که به رویت لبخند بزند.

از هر که سوال کنی، در توجیه اندوهش چندین و

چند دلیل می‌آورد.

تفاوت ندارد از کدام قشر و گروه باشند؛ به هر حال

یا شاد نیستند یا

شادی‌هایشان کوتاه و زودگذر است.

برو ادامه مطلب......

شهروندان، محیط زیست و رعایت حقوق شهروندی!

مهم‌ترین ویژگی‌های یک شهروند

 در جامعه‌ی اسلامی چیست؟

برو ادامه مطلب....

حفظ امنیت و عدم اخلال در نظم عمومی جامعه

در نظام حقوق کیفری اسلام به لحاظ قداست نظام اسلامی و تلقی تشکیل حکومت به عنوان زمینه تحقق عینی احکام اسلام، شهروندان وظیفه خطیری در کمک به حفظ نظام و امنیت کشور دارند و به همین علت جرایم علیه نظام و امنیت کشور مورد توجه خاص قانون‌گذار واقع شده‌است. حاکمیت ملی همواره مهم‌ترین ارزش برای ملت‌‌ها بوده‌است و با توجه به تلاش حکومت‌‌ها در جهت حفظ قدرت و حاکمیت خود و خطراتی که جرایم علیه امنیت می‌توانند برای کشور ایجاد کنند از قدیم‌الایام مقررات سختی راجع به این جرایم وجود داشته و این موضوع مؤید وظیفه مهم شهروندان در مورد حفظ امنیت و آسایش عمومی بوده‌است. البته تمامی جرایم امنیت کشور و آسایش عمومی را خدشه دار می‌سازد لیکن این خصیصه در برخی از آن‌‌ها روشن تر و ملموس تر است.در حقیقت اعمال مجازات، واکنش جامعه است در برابر انحراف این گروه از شهروندان از تکالیف و وظایف خود. مصداق و نمونه بارز جرایم علیه امنیت در حقوق ایران و اسلام جرم محاربه است. ماده ۱۸۳ قانون مجازات اسلامی در تعریف محارب می‌گوید: «هر کس برای ایجاد رعب و هراس و سلب آزادی و امنیت مردم دست به اسلحه ببرد محارب است».

براساس ماده ۱۸۵ قانون مجازات اسلامی«سارق مسلح و قطاع الطریق هرگاه با اسلحه امنیت مردم و جاده را بر هم زند و رعب و وحشت ایجاد کند محارب است»، جرم محاربه در ماده ۱۸۶ قانون مجازات اسلامی به شرح زیر پیش بینی شده‌است:

«هرگروه یا جمعیت تشکل که در برابر حکومت اسلامی قیام مسلحانه کند، مادام که مرکزیت آن باقی است، تمام آنها و هواداران آن، که وضع آن گروه یا جمعیت یا سازمان را می‌دانند و به نحوی در پیشبرد اهداف آن فعالیت و تلاش مؤثر دارند، محاربند اگر چه در شانه نظامی شرکت نداشته باشند».

همچنین مطابق ماده ۱۸۷ قانون مجازات اسلامی «هر فرد یا گروه که طرح براندازی حکومت اسلامی را بریزد و برای این منظور اسلحه و مواد منفجره تهیه کند، و نیز کسانی که با آگاهی و اختیار امکانات مالی موثر و یا وسایل و اسباب کار و سلاح در اختیار آن‌‌ها بگذارند محارب و مفسد فی‌الارض می‌باشند.»، جرم محاربه در ماده ۱۸۸ قانون مجازات اسلامی هم پیش‌بینی شده‌است «هر کس در طرح براندازی حکومت اسلامی خود را نامزد یکی از پستهای حساس کودتا نماید و نامزدی او در تحقق کودتا به نحوی موثر باشد، محارب و مفسد فی‌الارض است.»، (ماده ۱۹۰ ق. م. ا حد محاربه و افساد فی‌الارض را یکی از چهار چیز «اعدام، آویختن به دار، اول قطع دست راست و سپس پای چپ و نفی بلد» دانسته و ماده ۱۹۱ قاضی را در انتخاب هر یک از این امور چهارگانه مخیر کرده‌است) خواه محارب کسی را کشته یا مجروح کرده یا مال او را گرفته و یا هیچ یک از این کارها را انجام نداده باشد.

ماده ۵۰۰ ق. م. ا در زمینه تبلیغ علیه نظام یا به نفع گروههای مخالف نظام می‌گوید: «هرکس علیه نظام جمهوری اسلامی ایران یا به نفع گروههای مخالف نظام به هر نحو فعالیت تبلیغی نماید به حبس از سه ماه تا یک سال محکوم خواهد شد».

یکی از مصادیق بارز و مشخص جرایم علیه امنیت جرم جاسوسی است که معمولاً یک جرم سازمان یافته و در عین حال فرا ملی می‌باشد به موجب ماده ۵۰۱ ق. م. ا: « هرکس نقشه‌‌ها یا اسرار یا اسناد و تصمیمات راجع به سیاست داخلی و خارجی کشور را عالماً و عاملاً در اختیار افرادی که صلاحیت دسترسی به آنها را ندارند قرار دهد یا از مفاد آن مطلع کند به نحوی که متضمن نوعی جاسوسی باشد، نظر به کیفیات و مراتب جرم به یک تا ده سال حبس محکوم می‌شود.» در قانون مجازات اسلامی جرایم بسیاری ذکر شده که مخل امنیت و نظم عمومی جامعه است

مسئوليت شهروندی

دموکراسی های سالم مستلزم شهروندان مسئول هستند. اما مسئوليت های يک شهروند چيستند؟ در دومين پادکست در رشته پادکست های آموزش مدنی ما، به بحث درباره چگونگی مشارکت شهروندان و شرکت در فعاليت های تشکيل دهنده يک دموکراسی می پردازيم.
مسئوليت را می توان به عنوان يک وظيفه يا الزام به انجام کاری تعريف کرد. اين واژه همچنين به اين معناست که ما توانايی انتخاب اعمال خود، مانند مشارکت در يک جامعه دموکراتيک را داريم. تصميم به مشارکت گرفتن اولين گام در اعمال حق خود در يک دموکراسی است.
در جوامع دموکراتيک، هر شهروندی مسئول رفتار فردی خود است. شهروندان بايد با خدمت به جامعه خود و محافظت از محيط زيست نمونه های خوبی برای ديگران باشند.

شهروند مسئول بودن يعنی مشارکت در سه چيز:

- احترام برای ضوابط و قوانين جامعه

در يک دموکراسی، احترام برای قانون و برای حقوق هموطنان، بخشی از مسئوليت های يک شهروند است. تمام افراد در مقابل قانون برابر هستند، و بايد در تمام سطوح به قوانين احترام بگذارند و به آنها عمل کنند. شهروندان همچنين به نهادهای قانونگذار احترام می گذارند. در يک سطح ديگر، مسئوليت به معنای احترام به عقايد شهروندان ديگر است. ايده بردباری درقبال عقايد گوناگون زيربنای يک جامعه دموکراتيک است.
دموکراسی های موفق به آگاهی شهروندان خود نياز دارند. مردم تنها وقتی می توانند مسئول باشند که از حقوق خود بر اساس قانون اساسی آگاهی داشته و آنها را درک کنند. آگاهی از چگونگی عمل نهادهای دولتی نيز حائز اهميت است. اين بدان معناست که شهروندان بر چگونگی اعمال قانون واقفند تا بتوانند از حقوق خود محافظت کنند. شهروندان مسئول هستند از راه مطالعه مسائل محلی، ملی، و بين المللی دانش خود را افزايش دهند و در گفتگوهای محلی شرکت کنند.
تصميم های سياسی زندگی افراد را مستقيماً يا بطور غير مستقيم تحت تأثير قرار می دهند. شهروندان با آگاهی و احترام می توانند با مشارکت جوامع خود را تغيير دهند. شهروندان می توانند رأی دهند، عريضه امضا کنند، در جلسات محلی شرکت کنند، و برای ابراز نظرات خود با مقامات محلی تماس بگيرند.

● شهروند موثر کیست؟

۱) از حوادث و مشکلات جاری جامعه آگاهی داشته باشد.
۲) در مسائل، مشکلات و امور جامعه ملی و محلی مشارکت فعال داشته باشد.
۳) در قبال وظایف و نقش های تفویض شده مسوولیت پذیر باشد.
۴) نگران و دلمشغول رفاه و آسایش دیگران باشد.
۵) رفتار و عملکرد وی مبتنی بر اصول اخلاقی باشد.
۶) نسبت به قدرت افرادی که دارای موقعیت مدیریتی و نظارتی هستند پذیرش داشته باشند.
۷) توانایی بررسی و انتقاد از عقاید و ایده ها را دارا باشد.
۸) توانایی اتخاذ تصمیمات آگاهانه را دارا باشد.
۹) درباره حکومت و دولت خودآگاهی و دانش کافی داشته باشد.
۱۰) دارای حس وطن پرستی باشد.
۱۱) نسبت به مسوولیت های خاص پذیرش و مسوولیت داشته باشد.
۱۲) از جامعه جهانی و مسائل و روندهای آن آگاهی داشته باشد.
۱۳) به وجود تکثر و تنوع در جامعه احترام قائل باشد.

به هر روی زندگی شهری یک زندگی جمعی است و برای موفقیت در این نوع زندگی بایستی فردگرایی و منفعت طلبی تا حدودی مهار شده و اخلاق جمعی رواج یابد. شهروند کسی است که هم خویش و منافع خویش را بنگرد و هم منافع دیگران را در نظر آورد و در سایه همکاری و همراهی با دیگران و پذیرش مسئولیت ها شرایط بهتری را برای خویش و دیگران فراهم سازد.
در این میان شوراهای اسلامی شهر و شورایاران جایگاه مناسبی برای تمرکز فعالیتها و ابتکارات مردمی برای حل مسائل شهری و دستیابی به سطح بالاتری از رفاه به شمار می آیند.

● شهروند کیست؟

در اینجا لازم است تعریفی از واژه شهروند ارائه گردد. آیا تنها ساکن بودن به مدت مشخص در یک شهر موجب می شود که فرد شهروند نامیده شود؟
شهروندی مقوله ای است که با مفهوم فرهنگ هر جامعه گره خورده و از آنجا که فرهنگ هر مرز و بوم ناشی از سه قلمرو اساسی فعالیتهای اجتماعی، فضای سیاسی و وضعیت اقتصادی آن جامعه است فرهنگ هر جامعه ای کاملا منحصر به فرد و هر فرهنگی نیز شهروند ویژه خود را می طلبد.

در تعریف شهروند می توان گفت که شهروند کسی است که حقوق فردی و جمعی خود را می شناسد و از آنها دفاع می کند قانون را می شناسد و به آن عمل می کند و از طریق آن مطالبه می کند، از حقوق معینی برخوردار است؛ می داند که فرد دیگری هم حضور دارد و دفاع از حقوق او یعنی دفاع از حقوق خودش و فردی که در امور شهر مشارکت دارد.
پس شهروندی نه تنها به معنای سکونت در یک شهر به مدت مشخص که به معنای مجموعه ای از آگاهی های حقوقی فردی و اجتماعی است. در یک جامعه مدنی حقوق یک فرد عبارتند از: حقوق اساسی به معنای حقوق بنیادی شهروندان یک جامعه، حقوق سیاسی به معنای حق مشارکت در فرآیندهای سیاسی، حقوق اجتماعی که در برگیرنده حقوق اقتصادی و نیز حداقل استانداردهای زندگی در تسهیلات اجتماعی است.

وقتی شهروندان اطلاعات شفاف دریافت نکنند؛

تضییع  حقوق  شهروندی

 تسهیل قانون‌ شکنی

برو ادامه مطلب.....