بخش قابل ملاحظه اي از انرژي مصرفي در خانه ها صرف تأمين مناسب گرمايش، سرمايش و آب گرم مصرفي مي شود. طبق برآوردهاي انجام شده حدود 70 درصد از مصرف انرژي در منازل صرف گرمايش مي شود و در تابستان نيز وسايل سرمايشي، مثل كولرهاي آبي و گازي و همچنين تأسيسات تبريد مصرف انرژي زيادي دارند.
با توجه به سهم نسبتاً زيادي كه هزينه هاي سرمايش، گرمايش و آب گرم مصرفي از كل سبد هزينه هاي يك خانوار به خود اختصاص مي دهد، لازم است تا به مواردي همچون عايق كاري سقف، كفف ديوارها بستن منافذ و ... توجه كافي داشت، چرا كه در ساختمان هايي كه اصول عايق كاري كاملاً رعايت شده است. انرژي مورد نياز براي گرمايش و سرمايش تا حدود 26 درصد در سال كاهش مي يابد. با عنايت به موارد فوق و انرژي زيادي كه در اين بخش مصرف مي شود، همه ما مي توانيم با رعايت راهكارهايي كه در زير به آنها اشاره مي شود، در كاهش مصرف انرژي كشورمان سهيمي باشيم.


گرمايش

ظرفيت گرمادهي تجهيزات گرمايشي را متناسب با نياز خود انتخاب كنيد. بازدهي انرژي تجهيزات گرمايشي با ظرفيت كم براي تأمين گرماي مورد نياز يك فضاي بزرگ به همان اندازه پايين است كه از تجهيزات با ظرفيت زياد براي گرمايش فضاهاي كوچك استفاده شود.
با بستن در اتاق هايي كه از آنها استفاده نمي شود، از هدر رفتن انرژي گرمايي اتاق هايي كه گرم مي شوند، جلوگيري كنيد.
اتاق هايي نشيمن را حداكثر تا دماي 21 درجه سانتيگراد گرم كنيد. به ازاي هر يك درجه افزايش در تنظيم درجه ترموستات ، هزينه گرمايش حدود 15 درصد افزايش مي يابد.
اتاق هاي خواب را حداكثر تا دماي 18 درجه سانتيگراد گرم كنيد.
چنانچه از سيستم گرمايش گاز سوز استفاده مي كنيد. در ماه هاي گرم تر سال، پيلوت آن را خاموش كنيد.
اگر فقط به گرمايش يك اتاق احتياج داريد، به جاي استفاده از سيستم گرمايش مركزي از سيستم هاي گرمايش محلي و كوچك (قابل حمل و نقل) استفاده كنيد.
از هيترهاي الكتريكي مجهز به ترموستات يا تايمر استفاده كنيد. هيترهاي (الكتريكي) سيستم گرمايش خود را تميز نگهداشته و بطور منظم آنها را سرويس كنيد.
از بسته بودن در و پنجره ها در هنگام استفاده از وسايل گرمايش مطمئن شويد.
در روزهاي ابري، با كشيدن پرده ها (كه در واقع يك لايه عايق در مقابل پنجره محسوب مي شود) از هدر رفتن انرژي گرمايي جلوگيري كنيد.
در روزهاي آفتابي، براي استفاده از انرژي گرمايي و نور خورشيد، پرده پنجره را كنار بزنيد.
براي توزيع بهتر انرژي گرمايي كه به علت سبكي هواي گرم در زير سقف اتاق ها انباشته مي شود ، از فن (پنكه) هاي سقفي استفاده كنيد. با استفاده از اين روش تا 10 درصد در هزينه هاي انرژي صرفه جويي مي شود.
با هوا بندي درز و پنجره ها از ورود سرما به ساختمان جلوگيري كنيد.
در ماه هاي سرد سال، دريچه هاي كولر و فن هاي تخليه هوا در آشپزخانه و حمام را به جز در موارد لزوم ببنديد.
هنگام ترك ساختمان در طول روز، درجه ترموستات را 5 تا 10 درجه كمتر كنيد.
تنظيم ترموستات روي درجات بالاتر باعث سريع تر گرم شدن اتاق ها نمي شود و چنانچه ترموستات روي همين درجه تنظيم باقي بماندف سبب اتلاف انرژي خواهد شد.
كانال هاي انتقال هواي گرم را با نشتي گيري كرده و آنها را در مسيرهاي سرد عايق كاري كنيد.


سرمايش

ظرفيت سرما سازي تجهيزات سرمايشي را متناسب با نياز خود انتخاب كنيد.
هنگامي كه درجه حرارت بيرون ساختمان از دماي داخل كمتر است، با باز كردن پنجره به تهويه طبيعي ساختمان كمك كنيد.
در روزهاي خيلي گرم، با بستن در و پنجره ها و كشيدن پرده ها از ورود حرارت و گرماي بيشتر به داخل ساختمان جلوگيري كنيد.
سيستم هاي سرمايش خود را به طور منظم تميز كرده و به ويژه گرد و خاك روي كويل ها و فن ها را پاك كنيد.
تنها آن قسمت از ساختمان را سرد كنيد كه احتياج داريد.
در اتاق هاي نشيمن و خواب دماي مناسب بين 24 تا 26 درجه سانتيگراد است. از سرد كردن بيش از حد اتاق ها خودداري كنيد.
هنگام ترك ساختمان در طول روز، سيستم سرمايش را خاموش كنيد.
كولر و ساير اجزاء سيستم سرمايش را حتي الامكان از معرض تابش مستقيم نور خورشيد دور نگهداريد. اين كار را مي توان با اختصاص مكاني مناسب براي نصب اين تجهيزات با استفاده از سايبان انجام داد.
كارهايي نظير پخت و پز، اتوكشي و ... را در ساعاتي انجام دهيد كه گرماي هوا كمتر است.
پوشيدن لباس هاي سبك و روشن، امكان گردش هوا بر روي پوست بدن را فراهم كرده و در نتيجه، احساس خنكي ناشي از تعرق ، نياز به سرمايش بيشتر را كاهش مي دهد.
امكان كاشت درخت و ايجاد فضاي سبز در اطراف ساختمان خود را جهت بهره مندي از تهويه طبيعي در تابستان بررسي كنيد.
استفاده از حداقل روشنايي مورد نياز در طول شب هاي گرم سال، باعث كاهش بارهاي گرمايي داخل ساختمان مي شود.
مسيرهاي عبور هواي سيستم سرمايش را در كانال و دريچه هاي ورودي و خروجي به طور مرتب تميز كرده و از عدم وجود موانع در اين مسيرها اطمينان حاصل نماييد.
چنانچه از ترموستات قابل برنامه ريزي استفاده مي كنيد، تايمز آنها را به گونه اي تنظيم كنيد كه حداكثر 30 دقيقه پيش از بازگشت به منزل، سيستم سرمايش را فعال كند.
از فن (پنكه )هاي سقفي براي گردش آرام هوا (توليد نسيم مصنوعي) استفاده كنيد.
اين كار باعث مي شود تا احساس خنگي اي كه در هواي راكد در 25 درجه سانتيگراد به شما دست مي دهد، در اين حالت در 28 درجه سانتيگراد اتفاق بيافتد. به اين ترتيب مصرف انرژي براي سرمايش ساختمان كمتر مي شود.
با عايق كاري مناسب ديوارها و سقف، از اتلاف انرژي سرمايي ساختمان جلوگيري كنيد.
كانال هاي سيستم تهويه مطبوع را نشتي گيري كرده و آنها را در مسيرهاي گرم و تهويه نشده عايق كاري كنيد.
در آشپزخانه و حمام از فن هاي تهويه براي تخليه هواي گرم و دم كرده به بيرون ساختمان استفاده كنيد.


آب گرم

ظرفيت آب گرم كن (هاي ) انتخابي را بر مبناي نياز واقعي خود انتخاب نماييد.
لوله هاي آب گرم را در مسيرهاييي كه امكان اتلاف گرما وجود داردف عايق كاري كنيد.
با بازرسي منظم و در صورت نياز تعمير شيرآلات به خصوص شيرهاي آب گرم، از چكه كردن آنها جلوگيري كنيد شيري كه چكه مي كند مي تواند روزانه بين 23 تا 28 ليتر آب را هدر دهد.
با مشاهده نشتي هاي غيرعادي در شير اطمينان آب گرم كن نسبت به رفع نقص آنها اقدام كنيد.
اطمينان يابيد كه آب گرم مصرفي مورد نيازتان در دماي بهينه و مورد نياز تأمين مي شود.
اگر آب گرم كن مورد استفاده شما مجهز به ترموستات هاي قابل تنظيم است. ترموستات را روي درجه كمتر تنظيم كنيد.
حتي الامكان سعي كنيد از آبگرمكن هاي گازي ديواري كه شمعك آنها بطور خود كار با باز و بسته شدن شير آب خاموش و روشن مي شود، استفاده كنيد.
توجه داشته باشيد كه تنظيم ترموستات آب گرم كن روي درجات بالاتر به معني گرم كردن سريع تر آب نيست و رها كردن ترموستات روي همين درجه تنظيم باعث اتلاف انرژي مي شود.
چنانچه براي مدت طولاني قصد ترك منزل را داريد، آب گرم كن خود را خاموش كنيد.
دوش حمام و شير ظرفشويي آشپزخانه را به سرشيرهاي بهينه ساز مصرف آب مجهز نيد. اين سرشيرها ضمن آنكه اختلاف محسوسي در فشار آب ايجاد نمي كنند، با بخش مناسب آب نياز به آب گرم مصرفي را نيز تا حدود 50 درصد كاهش مي دهند.
براي شستن ظروف با ماشين هاي ظرفشويي، عموماً به آب گرم با دماي حدود 50 درجه سانتيگراد نياز است. بنابراين درجه ترموستات آب گرم كن خود را روي دماي مناسب تنظيم كنيد.
شيرآب، به ويژه شير آب گرم را فقط هنگام نيازباز كنيد. اشخاص در هنگام استحمام، شستشوي دست و صورت و شستن ظروف عموماً متوجه مقدار انرژي مصرفي براي گرم كردن آب نمي شوند.