صرفه جويي انرژي در منزل

كشور ماحدود 1% جمعيت جهان را دارد و در حدود 2% از انرژي جهان را مصرف مي نمايد . استفاده از برق ، گاز وسوخت مايع جهت گرمايش از مدتها پيش براي ما به صورت امري عادي درآمده و امروزه هيچ منزلي نمي تواند بدون استفاده از تجهيزات گرمايشي ، قابل سكونت باشد . سالهااست كه بهاي انواع انرژي افزايش ناچيزي داشته و انرژي گرمايشي با شرايط مناسبي در دسترس مي باشد ، ولي اين وضعيت به دليل شرايط جهاني و افزايش بهاي انرژي ( نفت ، برق و گاز) درحال تغيير است . توليد برق بسيارپر هزينه است به طوريكه براي توليد 1 برق حدود 1000 دلار سرمايه گذاري اوليه نياز است و در طول استفاده از تاسيسات ، هزينه هاي جاري نيز به آن افزوده مي شود .
نمودار شماره 1 الگوي مصرف بخش خانگي در روزهاي پيك سال 1382 در پله هاي مختلف مصرف (در مناطق غير گرمسير) را نشان مي دهد .
همانطور كه ملاحظه مي شود حدود 52 درصد از مشتركين خانگي حدود 27 درصد انرژي را مصرف مي نمايند كه تاپله مصرف 210 كيلووات ساعت مي باشند و 73 درصد بقيه انرژي مصرفي در اين گروه ، توسط 48 درصد از مشتركين خانگي مصرف مي گردد .
) نمودار شماره 2)
 

آيازمان آن فرا نرسيده است كه مسئله صرفه جويي انرژي را جدي بگيريم ؟

در اثر سوزندان حامل هاي انرژي مانند ذغالسنگ ، چوب ، نفت و يا گاز ، آلاينده هاي مختلفي ايجاد مي شوند. بطوريكه به ازاء توليد kwh 1 انرژي برق حدود 200 گرم گاز CO2 اردهوا مي گرددوCO2 باعث گرم شدن اتمسفر و تقويت اثر گلخانه اي مي شود.
بيش از يك سوم مصرف انرژي نهايي ما مربوط به مصارف خانگي است كه بخش زيادي از آن را مي توان بدون از دست دادن رفاه معمولي ، صرفه جويي كرد. لذا ، مديريت مصرف برق در خانه وصرفه جويي انرژي هايي كه اضافي مصرف مي شوند بايستي مورد توجه جدي قرار گيرد و ما از طريق اين بروشور در زمينه صرفه جويي انرژي به شما كمك مي نماييم . راهكارها اغلب موضوعات پيش پا افتاده اي هستند ، ولــــي مي توانند تاثيرات بزرگي به همراه داشته باشند .

با ساعات اوج بارآشنا شويم :

نمودار شماره 2 مصرف انرژي برق را در يك روز نشان ميدهد . همانطور كه ملاحظه مي فرماييد بيشترين مصرف از ساعت 20 الي 24 مي باشد كه معمولا همه در منزل مي باشند لذا در اين ساعات بخش خانگي بيشترين مصرف را دارد و مصرف بهينه برق در اين ساعات بسيار باارزش است .
(نمودار شماره 2 )

نمودار شماره 3 مصرف انرژي برق را سال 1382 نشان مي دهد ( مقادير اوج بار روزهاي سال مذكور منظور شده است ) . مشاهده مي فرماييد كه بيشترين مصارف در فصل تابستان از حدود اواسط تير ماه لغايت اواسط شهريور ماه مي باشد .
(نمودار شماره 3)

از دو نمودار شماره 2 و شماره 3 چنين استنباط مي شود كه ايامي در سال و نيز ساعاتي در هر شبانه روز داراي بيشترين مصرف انرژي الكتريكي مي باشند كه به آن روزها و ساعات ، اوج بار گفته مي شود .
با دانستن اين مطالب بايستي نحوه مصرف برق خانگي را طوري كنترل نماييم كه مصرف در اين روزها و آن ساعات ، كاهش يابد . با رعايت توصيه هاي ساده درصد بسيار زيادي از انرژي مصرفي، صرفه جويي گرديده و منحني مصر روزانه كشور ما نيز مانند كشورهاي توسعه يافته( نمودار شماره 4 – كه منحني روزانه كشور فرانسه را نشان مي دهد ) اصلاح خواهد شد .

(نمودار شماره 4)

كسب آگاهي نمائيد ، ضرر نمي كنيد
امروزه تقريباً اكثر وسايل خانگي با برق كار مي كنند كه برخي از آنها به ويژه دستگاههـاي قديمـي ( يخچالها، ماشين لباسشويي ، خشك كن و غيره ) معمولاً برق زيادي را مصرف مي كنند ، ولي اين باعث نمي شود كه فكر كنيم دستگاههاي جديد اساساً كم مصرف هستند. تفاوت مصرف برق بين مدلهاي مختلف بعضاَ بسيار زياد است ، به همين دليل قبل از خريد وسائل جديد حتماً از چگونگي مصرف برق وكارآيي آن از طريق برچسب انرژي و اينكه آيا دستگاه مورد نظربراي شرايط آب و هوايي محل سكونت شما مناسب است يا خير، كسب اطلاع نمائيد.

در رابطه با محيط خانه و لوازم برقي خانگي توصيه هاي زير مي توانند مفيد باشند :

1- با رنگ آميزي محيط داخل خانه به رنگ روشن و نصب پرده هاي تاشو در مقابل پنجره ها كه امكان ورود حداكثر نور را مي دهد ، از روشنايي روز بيشترين استفاده را ببريد . ضمنا” براي كف خانه از سراميك ويا موكت هاي به رنگ روشن كه نور را بازتاب مي دهند استفاده نماييد.
2- تنظيم نورمناسب در ساعات اوج مصرف برق با حداقل چراغ روشن مورد لزوم
3-استفاده از يك نور عمومي ملايم و تاكيد بر استفاده از نور متمركز( چراغ مطالعه) و خاموش نمودن لامپ هاي اضافي
4- برنامه ريزي جهت درس خواندن بچه ها وتشويق به زود خوابيدن ( حتي الامكان ساعت 9 شب) و زود بيدار شدن براي مرور درس هادر صبح روز بعد
5-عدم استفاده ازوسايل برقي پرمصرف مانند سماور برقي ، اتو، چرخ گوشت ، آب ميوه گيري ، ماشين لباسشويي و ....در ساعات اوج مصرف
6-تشويق به استحمام افراد منزل در ساعات اوليه روز( صبح ها) كه شروع فعاليت روزانه است (هم باعث شادابي وسلامت خانواده مي شود و هم عدم استفاده از سشوار در ساعات اوج بار را به دنبال دارد )

 .

استفاده زياد از وسايل برقي در ساعات اوج بار باعث اختلال در شبكه و خاموشي و يا صدمه ديدن وسايل مي گردد.

لامپ هاي كم مصرف :

براي دسترسي به روشنائي مطلوب و داراي بازدهي بالا، در داخل منزل حتي الامكان ازلامپ هاي كم مصرف استفاده نموده و به موقع نسبت به غبار زدايي آنها اقدام فرماييد .
لامپ رشته اي نور را با تلفات زياد توليدمي كند و بيش از90 درصد انرژي مصرفــي آن به حـرارت تبديـــل مي شود در حاليكه لامپ هاي كم مصرف بدون توليد حرارت عمري بالغ بر 8 تا 10 برابر لامپ هاي رشته اي دارند . اگرچه لامپ هاي كم مصرف گرانتر از لامپهاي رشته اي هستند ولي دوام طولاني تر و مصرف كم آنها خيلي زود تفاوت قيمت را جبران مي كند .
لامپ هاي فلورسنت معمولي ( اصطلاحا” لامپ مهتابـي) نيز يك لامپ پر بازده است و در مكان هايي كه امكان نصب و استفاده از آن مقدور است ، توصيه مي شود

تلويزيون و وسايل صوتي و تصويري

مطـالعه بلند مدت در خصوص وسايل صوتي - تصويري به ويژه تلويزيون هايي كه در حالت آماده به كار هستنـد ، نشـان مـي دهد نيمي از استفاده كنندگان از اينگونه وسايل آنها را درحالت آماده به كار قرار مي دهند كه به دليل مصرف انرژي در حالت آماده به كار، در سطح كشور باعث اتلاف مقادير زيادي انرژي الكتريكي خواهد شد ، لـذا توصيـه مي گردد از كليد استفاده شود و در زمان هاي طولاني ، تلويزيون ها را در حالت آماده به كار نگه نداريد .

 يخچال و فريزر:

اين وسايل تقريباً يك پنجم انرژي را در خانواده مصرف مي نمايند. مصرف انرژي اين وسايل تا حد زيادي به اين بستگي دارد كه چه مقدار گرما به درون آنها نفوذ مي كند ، كه درمقابل بايستي با صرف انرژي بيشتر جبران گردد ، تا به برودتمورد نظر رسيده آنرا حفظ نمايد .

1-درهنگام خريد حتما به برچسب انرژي دستگاه توجه نماييد .
2- حجم يخچال و فريزر بايد باتوجه به نياز و تعداد افراد خانواده انتخاب شود . بطور مثال يك يخچال – فريزر 14 فوت براي يك خانواده 2 تا 4 نفري كافي مي باشد.
3-يخچال وفريزر را برروي سطح تراز و صاف قرار دهيد تا درب يخچال بطور كامل بسته شده و كاركرد درستي داشته باشد.
حتي الامكان يخچال و فريزر را در مكانهائي كه گرم نمي شوند قرار دهيد . دقت شود كه يخچال و فريزر نزديك اجاق و اجسام گرم و يا در معرض تابش مستقيم خورشيد قرار نگيرند .
5-نوار لاستيكي درب يخچال و فريزر را كنترل كنيد و در صورت كوچكترين نشتي هوا بلافاصله آنها را تعويض نماييد .
6- مراقب باشيد كه لوله هاي پشتيخچال و فريزر كه مخصوص هدايت گرما به بيرون هستند به خوبي در معرض جريان هوا قرار داشته و حداقل 20 سانتي متر با ديوار فاصله داشته باشند . گردگيري لوله هاي پشت يخچال و فريزر حداقل سالي دوبار انجام شود .
7-تنظيم صحيح ترموستات يخچال و فريزر نقش بسيار مهمي دركاهش مصرف انرژي اين وسايل خواهدداشت
لذاتوصيه مي شود ترموستات فريزر را بين 15 تا 18 درجه سانتي گراد زير صفر و درجهترموستات يخچال را بين 3 تا 4 درجه بالاي صفر تنظيم كنيد.
8- چيدن مواد به صورت مرتب ودرجاي مخصوص در يخچال و فريزر ، باعث مي شود كه دسترسي به آنها آسان تر بوده و در هنگام گذاشتن يا برداشتن مدت كمتري درب آنها باز مانده و از نفوذ هواي گرم و مرطوب جلوگيري شود.
9- مواد غذايي گرم را ابتدا سرد نموده و سپس در داخل يخچال قرار دهيد .
10- مواد غذايي را در فريزر دسته بندي كرده و آنها را طوري در كيسه هاي فريزر قرار دهيد كههواي اضافي داخل آن وجود نداشته باشد.
11- از قراردادن ظرفهاي حجيم داخل يخچال خودداري كنيد چرا كه فضاي بي مورد اشغال كرده و به تبع آن باعث افزايش مصرف انرژي خواهد شد.
12- در اثر آب موجود در موادغذايي ويا بخار هوا ، در يخچال و فريـزر بـرفـك ايجـاد مي شود و هرچه برفك بيشتر شود مصرف انرژي نيز بيشتر مي گردد . بنابراين برفك هاي يخچال و فريزر را بطور منظم و در مقاطع زماني مناسب پاك نماييد .
13- باز وبسته كردن بيهوده درب يخچال و فريزر باعث افزايش مصرف انرژي ي شود.
14- پس ازهر بار شستشوي داخل يخچال ( مخلوط آب نيم گرم و جوش شيرين ) براي يكنواخت شدن دماي داخل يخچال – فريزر بايد چند ساعت با در بسته كار كنند

ماشين لباسشويي :

ماشين لباسشويي را بايستي هميشه با ظرفيت كامل بكار گرفت . هرچند بعضي از مدل هاي جديد داراي سيستم كنترل آب و مصرف برق متناسب با مقدار لباس ها مي باشند ، ولي استفاده از ظرفيت كامل با صرفه تر است . براي لباس با آلودگي معمولي ، دماي 60درجه سانتيگراد كافي است .
1- ظرفيت ماشين لباسشويي را متناسب با تعداد افراد خانواده انتخاب كنيد.
2- در زمان انتخاب و خريد ، توجه داشته باشيد كه ماشين لباسشويي به سيستم خودكار تعيين مقدار مناسب آب به ازاي لباس مجهز باشد.
3- استفاده از لوله كشي آب گـرم محـل مسكـوني در ماشين لباسشويي دركاهش مصرف انرژي بسيار مفيد دو ورودي آب استفاده نماييد .
4- سرعت سانتريفوژ اگر چه در قيمت تاثير دارد ولي در مصرف برق تاثيري ندارد لذا چنانچه پس از شستشو به يك خشك كن نياز داريد ، لازم است ماشيني با سرعت بيشتر از 800 دور در دقيقه را انتخاب كنيد.
5- بعضي ازماشينهاي لباسشويي به برنامه زماني شروع برنامه شستشو بعد از زمان اوج بار مجهزند. چنانچه ماشين لباسشويي شما اين امكان را ندارد به منظور عدم آسيب رساني به دستگاه و كمك به شبكه سعي نماييد در ساعات غيراوج بار از دستگاه استفاده نماييد .
6- از لباسشويي وقتي استفاده كنيد كه لباس كافي براي شستن داشته باشيد.
7- حتي الامكان بجاي استفاده از خشك كن ماشين لباسشويي از هواي آزاد براي خشك كردن استفاده كنيد.

خشك كن لباس :

- خشك كن چگالشي نسبت به خشك كن با جريان هوا ، 10% بيشتر برق مصرف مي كند.
توجه داشته باشيد كه خشك كن شما مجهز به رطوبت سنج باشد بدين ترتيب تا زماني دستگاه كار مي كند كه در رختهاي شستني رطوبت وجود داشته باشد
ماشين ظرفشويي :
1- در هنگام خريد ماشين ظرفشويي حتماً به برچسب انرژي آن دقت فرماييد.
2- متناسب با تعداد اعضاي خانواده نسبت به انتخاب ماشين ظرفشويي اقدام نماييد.
3- به شاخص هاي مصرف انرژي از جمله به نسبت تعداد ظرف و دوره شستشو و نيز ليتر آب مصرفي به نسبت تعداد ظرف و دوره شستشو توجه نماييد
4- اگر به آب گرم دسترســـي داريد ماشين ظرفشويي را به شبـكه آب گرم متصـل نماييـــد ( دماي آب گرم از 55 درجه سانتيگراد تجاوز نكند )

كولرهاي آبي و گازي

1- ظرفيت برودتي كولرها بايد متناسب با فضاي مورد استفاده و شرايط آب و هوايي ( از لحاظ دما و رطوبت ) باشد و كولرهاي بزرگتر تنها منجر به اتلاف انرژي الكتريكي مي شوند.
2- از كولرهاي آبي براي مناطق معتدل و از كولرهاي گازي براي مناطق گرم و مرطوب استفاده كنيد.
3- كانال كشي كولرها را از كوتاهترين مسير انجام داده و حتماً مي بايست بوسيله عايق كاري با پشم شيشه يا ديگر عايقها از هدر رفتن سرما در مسير انتقال ، جلوگيري شود.
4- هرساله نسبت به تعويض پوشالهاي كولر اقدام كنيد و پيش از فصل گرما نسبت به سرويس آن اقدام نماييد .
5- نصب سايبان برروي كولرها در پشت بام ها در صرفه جويي انرژي موثر است .
6- از روشن نگه داشتن دائم كولر خود داري كنيد و سعي كنيد حتماً از ترموستات براي كنترل درجه حرارت محيط استفاده نماييد .
7- حتي الامكان از سرمايش موضعي استفاده كنيد ، يعني دريچه فضاهايي كه مورد نياز نيستند را مسدود كنيد ، با اين كار زمان استفاده از كولر كاهش مي يابد .
8- كولرهاي گازي از پرمصرف ترين وسايل خانگي هستند ، بنابراين اگر ضرورتي به استفاده از آن وجود ندارد در استفاده از آنها خودداري نموده و زمان استفاده از آن را به ساعات غيراوج بار برق منتقل نماييد.
9- كولـرهايگازي داراي ترموستـات تنظيم دما هستند . تنظيم دماي مناسب آن در فصلهاي گرم سالبين 22- 18درجه سانتي گراد است كه بهترين درجه براي محل سكونت است .
10- نصب كندانسور هاي گازي در سايه باعث جلوگيري از اتلاف مقدار قابل توجهي انرژي خواهد شد.
11- درصورت امكان كولرهاي گازي را در مسير باد نصب كنيد ، زيرا باعث كاهش فشار بركولر و افزايش بازدهي و كاهش مصرف انرژي خواهدشد.
12- براي جلوگيري از خروج سرما ، اطراف پنجره ها و درها را با نوارهاي درزگيري عايق نماييد.
13- در ساعات اوج بار از اين وسايل پرمصرف استفاده نكنيد .